Δοθιήνας - Ιδρωταδενίτιδα

Ιδρωταδενίτιδα μασχάλης

Ο δοθιήνας είναι οξεία φλεγμονώδης εξεργασία του δέρματος, η οποία εξορμάτε από το θύλακο της τρίχας και συνήθως απολήγει σε διαπύηση και κεντρική νέκρωση (έμβολο). Συχνά προσβάλλεται και ο παρακείμενος σμηγματογόνος αδένας. Πρόκειται συνήθως για σταφυλοκοκκική φλεγμονή, μπορεί όμως να οφείλεται και στον αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ή το αναερόβιο διφθεριοειδές. Η βλάβη προκαλείται από τους παθογόνους μικροοργανισμούς που βρίσκονται εγκατεστημένοι στους θυλάκους των τριχών ή τους πόρους των αδένων, όταν αυτοί αποφραχθούν λόγω κακώσεως, φλεγμονής ή από ξένο σώμα. Ορισμένα νεαρά άτομα με ενδοκρινικές διαταραχές παρουσιάζουν πολλαπλούς, υποτροπιάζοντες δοθιήνες (δοθιήνωση). Επειδή η εμφάνιση πολλαπλών δοθιήνων αποτελεί συχνά εκδήλωση διαφόρων νόσων, όπως ανοσοβιολογική έκπτωση, σακχαρώδης διαβήτης, φαρμακοεξάρτηση, δερματικά νοσήματα, ενώ άλλοτε ενοχοποιούνται η υπερκόπωση, η καχεξία, η υπερένταση (stress), η ατονία και άλλα, πρέπει να εξετάζεται επιμελώς το ιστορικό, να γίνεται έλεγχος του σακχάρου, την ανοσοβιολογικής καταστάσεως και συχνές καλλιέργειες. 

Κλινικά, ο δοθιήνας εκδηλώνεται με επώδυνη σκληρία, κνησμό και ερυθρότητα δέρματος. Μετά από 2-3 ημέρες επέρχεται κεντρική τήξη, το υπερκείμενο δέρμα γίνεται λευκό, νεκρώνεται, αποβάλλεται πύον και ακολουθεί ύφεση των συμπτωμάτων. Η φλεγμονή μπορεί να επεκταθεί στον υποδόριο ιστό με τη μορφή κυτταρίτιδας ή να σχηματισθεί απόστημα, ενώ οι επιχώριοι λεμφαδένες εξοιδαίνονται και είναι επώδυνοι.

Οι δοθιήνες εντοπίζονται συνήθως στο πρόσωπο, τον αυχένα, τον έξω ακουστικό πόρο και τους γλουτούς. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όταν οι δοθιήνες εντοπίζονται γύρω από τη ρινοπαρειακή αύλακα, διότι η φλεγμονή μπορεί να επεκταθεί μέσω της γωνιαίας φλέβας προς το σπαγγώδη κόλπο και να προκαλέσει σηπτική θρόμβωση με κακή πρόγνωση, εκτός αν χορηγηθούν εγκαίρως αντιβιοτικά. Η διάγνωση συνήθως είναι εύκολη με βάση την κλινική εικόνα. Όταν όμως η ερυθρότητα επεκτείνεται σε μεγάλη έκταση, χωρίς διαπύηση και μάλιστα στην περιοχή αρθρώσεων ή της κνήμης, τότε πρέπει να γίνει διαφορική διάγνωση από ρευματοειδή οζίδια, ουρική αρθρίτιδα, ορογονίτιδα, οζώδες ερύθημα, μυκητιασικές φλεγμονές, καλοήθεις ή κακοήθεις όγκους του δέρματος και φλεγμαίνουσες σμηγματογόνες κύστες. 

Θεραπεία

Όταν πρόκειται για απλούς δοθιήνες, συνήθως αρκούν οι επαλείψεις ιωδιούχου σκευάσματος και η σχολαστική αντισηψία της περιοχής για την αποφυγή επεκτάσεως ή επιμολύνσεων. Εφόσον σχηματισθεί αποστηματική κοιλότητα, πρέπει να παροχετεύεται. Η χορήγηση αντιβιοτικών εξαρτάται από την εντόπιση, κοντά σε φλέβες, την έκταση που καταλαμβάνει η φλεγμονή και το βαθμό της σηπτικότητας. 

Ιδρωταδενίτιδα

Αποτελεί σοβαρή μορφή δερματικής φλεγμονής, κατά την οποία αποστηματοποιούνται οι ιδρωτοποιοί αδένες στη μασχάλη και τη βουβωνική χώρα. Θεραπευτικά, ενδείκνυται διάνοιξη, εφαρμογή υγιεινών συνθηκών και αποφυγή αντιιδρωτικών και αποσμητικών σκευασμάτων.