Πόροι και Συρίγγια

Η μήλωση είναι η μόνη κλινική μέθοδος για τον καθορισμό του μήκους
και της κατευθύνσεως του πόρου ή του συριγγίου

Πόρος είναι η περιορισμένη σωληνοειδής επικοινωνία μιας κοιλότητας, η οποία καλύπτεται από κοκκιωματώδη ιστό (συνήθως πρόκειται για ένα χρόνιο απόστημα), με το δέρμα ή με μία επιφάνεια που καλύπτεται από επιθήλιο παραδείγματος χάρη: ουροδόχος κύστη, κόλπος και άλλα. Οφείλεται συνήθως σε ανεπαρκή παροχέτευση του αποστήματος ή μπορεί να είναι συγγενής. Από τον πόρο εξέρχεται περιεχόμενο το οποίο είναι ορώδες ή πυώδες και εξακολουθεί μέχρι ότου η κοιλότητα περιοριστεί ή και εξαφανιστεί. 

Οι αιτίες παραμονής ή χρονιότητας ενός αποστήματος είναι: 

α. Η ανεπαρκής παροχέτευσή του.

β. Η ειδική χρόνια φλεγμονή (ακτινομυκητίαση, φυματίωση, σύφιλη).

γ. Τα ξένα σώματα (ράμματα).

δ. Η επιθηλιοποίηση της κοιλότητας του αποστήματος.

στ. Η κακοήθης εξαλλαγή.

Πόροι συνήθως εμφανίζονται μετά από παραεδρικό απόστημα που διανοίγεται αυτόματα ή αντιμετωπίζεται ατελώς, από φλεγμονή σε χειρουργικό τραύμα και από νέκρωση όγκου. 

Συρίγγιο είναι η μη φυσιολογική επικοινωνία μεταξύ δύο κοιλοτήτων, οι οποίες καλύπτονται από επιθήλιο, ή μιας κοιλότητας και του δέρματος (π.χ. επικοινωνία του εντέρου με το δέρμα, εντέρου με μια άλλη έλικα εντέρου, με την ουροδόχου κύστη κλπ.). Συνήθως καλύπτεται από κοκκιωματώδη ιστό, αλλά είναι δυνατόν και να επιθηλιοποιηθεί. 

Σχηματίζεται όταν ένα χρόνιο απόστημα ραγεί προς δύο κατευθύνσεις και με αυτό τον τρόπο συνδέει δύο κοιλότητες που καλύπτονται με επιθήλιο. Αυτό διατηρείται, επειδή παροχετεύει το περιεχόμενο της μιας κοιλότητας προς την άλλη, όταν ο φυσιολογικός αυλός έχει αποφραχθεί. Εξακολουθεί όμως να υπάρχει, ακόμα και όταν το αιτιολογικά υπεύθυνο απόστημα ή η απόφραξη έχουν εξαφανισθεί. Στη χειρουργική πράξη, συνήθη συρίγγια είναι τα εντεροδερματικά (μεταξύ του εντέρου και του δέρματος). 

Το στόμιο πόρου ή συριγγίου μπορεί να βρίσκεται μακριά από τη βλάβη η οποία είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία του. Γύρω από το στόμιο του πόρου ή του συριγγίου υπάρχει άφθονος κοκκιωματώδης ιστός (τα σαρκία).

Η μήλωση είναι η μόνη κλινική μέθοδος για τον καθορισμό του μήκους και της κατευθύνσεως του πόρου ή του συριγγίου. Η απεικόνιση τους όμως μπορεί να γίνει ακτινολογικά, με την έγχυση σκιαγραφικού υλικού. 

Θεραπεία

Η θεραπεία είναι συντηρητική και έχει πρωταρχικό σκοπό να θεραπεύσει τη γενεσιουργό αιτία. Εφόσον το συρίγγιο ή ο πόρος χρονίσουν, τότε η μόνη θεραπεία είναι η εκτομή ή η διάνοιξη του πόρου ή του συριγγίου και η απόξεση του κοκκιωματώδους ιστού.