 |
| Απλή σχιζοφρένεια |
Ο όρος της σχιζοφρένειας αφορά ένα σύνολο από συγγενείς μεταξύ τους διαταραχές. Αυτές χαρακτηρίζονται από: διαταραχές της αντίληψης, αποδιοργάνωση της σκέψης, απρόσφορο συναίσθημα, διαταραγμένη και απρόσφορη συμπεριφορά. Ως προς την ένταση των συμπτωμάτων, υπάρχουν δύο μορφές, η οξεία, που αναφέρεται και ως οξύ ψυχωτικό επεισόδιο και η χρόνια σχιζοφρένεια. Στην οξεία φάση ο ασθενής συχνά είναι διεγερτικός, με έντονο παραλήρημα και ψευδαισθήσεις. Την οξεία φάση μπορεί να διαδεχθεί η έναρξη μίας χρόνιας μορφής ψύχωσης ή ιδιαίτερα σχιζοφρένειας, αλλά όμως μπορεί να υπάρξει έως και πλήρης ύφεση των σχιζοφρενικών συμπτωμάτων με επάνοδο στην κλινική εικόνα για παράδειγμα μίας βαριάς μεταιχμιακής διαταραχής, ή μίας μείζονος κατάθλιψης, από όπου είναι πιθανόν να εξελιχθεί ένα οξύ επεισόδιο. Η αιτιολόγηση της σχιζοφρενικής διαταραχής περιλαμβάνει την γενετική εξήγηση, σύμφωνα με την οποία οφείλεται σε λάθη της έκφρασης ή της δομής του γονιδιόματος και στην κληρονομικότητα, την οργανική ή παθοφυσιολογική εξήγηση σύμφωνα με την οποία οφείλεται σε μια ανωμαλία των ινδολαμινών (βιογενείς μονοαμίνες) ή του ντοπαμινεργικού νευρικού συστήματος. Όμως καμία από τις αναφερόμενες θεωρίες δεν είναι σε θέση να εξηγήσει πλήρως την εμφάνιση της σχιζοφρένειας. Η ψυχολογική αιτιολόγηση στηρίζεται στην παρουσία τραυματικών εμπειριών στην πρώιμη παιδική ηλικία και την αδυναμία συγκροτήσεως του «Εγώ».
Συμπτώματα
Οι διαταραχές της αντίληψης, η ψευδαισθήσεις της σχιζοφρένειας, μπορεί να αφορούν την όραση (οπτική ψευδαίσθηση), όπου ο ασθενής νομίζει ότι βλέπει όντα τα οποία τον επευφημούν ή αντίθετα τον καταδιώκουν, την ακοή (ακουστικές ψευδαισθήσεις) όπου το άτομο ακούει φωνές να του μιλούν επαινετικά ή να τον βρίζουν και να τον απειλούν. Η διαταραχή της αντιλήψεως άλλων αισθήσεων (όσφρηση, γεύση, αφή) είναι περισσότερο σπάνια στην σχιζοφρένεια, ενώ απαντάται περισσότερο στις οργανικές ψυχώσεις. Τέλος ο ασθενής έχει την εντύπωση της διάσπασης ή της παραμόρφωσης του σώματός του, παρουσιάζοντας δηλαδή την λεγόμενη χάλαση του σωματικού «Εγώ». Οι διαταραχές της σκέψης στην σχιζοφρένεια, αφορούν την αποδιοργάνωση της δομής της σκέψης, με συχνές ανακοπές, νεολογισμούς, εμμονή στις ίδιες λέξεις (ιδεοληψία), επανάληψη λέξεων χωρίς νόημα (ηχολαλία). Επίσης, αφορούν το περιεχόμενο της σκέψης, δηλαδή το παραλήρημα. Αυτό μπορεί να είναι καταδιωκτικό, ελέγχου (ότι οι σκέψεις ή οι πράξεις του ατόμου ελέγχονται από τους άλλους), μεγαλείου (ότι το άτομο είναι ένα σπουδαίο ιστορικό πρόσωπο), σωματικό (ότι κάτι καταστροφικό συμβαίνει στο σώμα του ατόμου), ή τέλος με ιδέες αναφοράς (ότι οι άλλοι αναφέρονται επικριτικά σε αυτόν). Το συναίσθημα του σχιζοφρενούς είναι ανάρμοστο και χωρίς σύνδεση με τα τεκταινόμενα και την σκέψη. Ο ασθενής φαίνεται απρόσιτος, παγερός και ανέκφραστος, ενώ ξαφνικά είναι δυνατόν να ξεσπάσει σε έντονο γέλιο ή και κλάμα, χωρίς εμφανή λόγο. Η συμπεριφορά κινείται σε αντίστοιχο επίπεδο με έντονες εναλλαγές, συχνή επιθετικότητα αλλά και κολλώδη συμπεριφορά, ανάρμοστες πράξεις, υπερκινητικότητα ή κατατονία ή απότομο κλείσιμο στον εαυτό του με την εμφάνιση μίας αυτιστικής συμπεριφοράς.
Τύποι σχιζοφρένειας
Έχουν περιγραφεί διάφοροι τύποι εκ των οποίων τέσσερις (4) είναι οι κυριότεροι. Ο παρανοϊκός, όπου αναπτύσσεται ένα παραλήρημα καταδιώξεως ή μεγαλείου, αλλά όπου επίσης, αντίθετα με την παράνοια, το περιεχόμενο των διωκτικών ιδεών είναι ασυνάρτητο και εντελώς άσχετο με την πραγματικότητα (αντίθετα στην συγκρότηση του παραληρήματος, ο παρανοϊκός στηρίζεται σε μεγάλο μέρος σε στοιχεία της πραγματικότητας τα οποία ερμηνεύει). Ο κατατονικός, χαρακτηρίζεται από ψυχοκινητικά συμπτώματα, είτε διεγέρσεως με τυφλή επιθετικότητα και πλήρη ασυναρτησία, είτε κατατονίας με διατήρηση μίας άκαμπτης και άβολης στάσης του σώματος, χωρίς καμία επικοινωνία. Ο ηβηφρενικός τύπος, συχνότερος στις νεότερες ηλικίες, χαρακτηρίζεται από παιδαριώδη και ανόητη συμπεριφορά, μορφασμούς επανάληψη χειρονομιών και ασταθές παιδαριώδες συναίσθημα. Η απλή σχιζοφρένεια, χαρακτηρίζεται από συναισθηματική και πνευματική πτωχεία, απάθεια και αδιαφορία για ότι συμβαίνει και τέλος με μικρότερη παραληρητική διάθεση και τάσεις ψευδαισθήσεων. Στην κλινική πράξη όμως συχνά θα συναντήσουμε έναν μεικτό τύπο που περιλαμβάνει διάφορα από τα συμπτώματα των τεσσάρων τύπων.
Θεραπεία
Η θεραπεία της σχιζοφρένειας στηρίζεται στην χορήγηση αντιψυχωτικών ή νευροληπτικών φαρμάκων σε δόσεις, που ρυθμίζονται σύμφωνα με την κλινική κατάσταση του ατόμου και απαιτούν τακτή ψυχιατρική παρακολούθηση, όπως και συχνά αιματολογικό έλεγχο ορισμένων παραμέτρων. Η νοσηλεία σε κλειστό ψυχιατρικό τμήμα, ιδιαίτερα στις οξείες μορφές, κρίνεται συχνά απαραίτητη, ακόμα και, όταν είναι απαραίτητο, μετά από εισαγγελική απόφαση. Η ηλεκτροσπασμοθεραπεία αποτελεί μερικές φορές ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό μέσο, ιδίως στην κατατονική μορφή ή και στην ψυχωτική κατάθλιψη (μελαγχολία). Γενικά, σήμερα η χρήση του είναι περιορισμένη. Επίσης είναι απαραίτητη η ένταξη του ατόμου σε ένα ψυχοθεραπευτικό πλαίσιο, ατομικά ή ομαδικά, καθώς και σταδιακά την έναρξη μίας οικογενειακής ψυχοθεραπείας. Ακόμα, ιδιαίτερα σε νοσηλευόμενους ασθενείς, θα φροντίσουμε για την σταδιακή ένταξή τους σε επαγγελματικές δραστηριότητες όπως επίσης σε εργοθεραπευτικό πρόγραμμα. Η διάρκεια της θεραπείας είναι μακρά, και σε πολλές περιπτώσεις θα χρειαστεί η συνέχισή της έστω και σε ελαφρά μορφή (θεραπεία συντήρησης), για μεγάλα χρονικά διαστήματα δεκαετιών.
Διάβασε Επίσης: Διαταραχές του ύπνου - Θεραπεία
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου