Φυσήματα Καρδιάς

Τι είναι τα Φυσήματα Καρδιάς;

Κατά την ακρόαση της καρδιάς στην ηρεμία και σε διάφορες θέσεις του σώματος είναι δυνατόν να ακούγονται, εκτός από τους φυσιολογικούς ήχους σύγκλεισης των καρδιακών βαλβίδων (1ος και 2ος καρδιακός τόνος), επιπρόσθετοι ήχοι (φυσήματα). Τα φυσήματα παράγονται από τη διέλευση του αίματος από στενωμένα στόμια (βαλβίδες) της καρδιάς, στενωμένα αγγεία ή από την παλινδρόμηση του αίματος λόγω ανεπαρκούς σύγκλεισης των στομίων. Φυσήματα όμως παράγονται και σε φυσιολογικά στόμια, αν υπάρχει αυξημένη ταχύτητα διέλευσης του αίματος (υπερκινητική κυκλοφορία). Αυτά τα αθώα φυσήματα είναι πολύ συνηθισμένα στα παιδιά. Σήμερα υπάρχουν απλές εξετάσεις, που μπορούν να διευκρινίσουν την αιτία των φυσημάτων ανώδυνα και αναίμακτα. Αυτές είναι η φωνοκαρδιογραφική εξέταση, αλλά κατεξοχήν το υπερηχοκαρδιογράφημα μαζί με το Doppler της καρδιάς. 

Τα χαρακτηριστικά ενός φυσήματος είναι:

Η ένταση. Εξαρτάται κυρίως από το βαθμό της ανατομικής ανωμαλίας και το ποσό του αίματος που διέρχεται από το σημείο αυτό. 

Η εστία και η επέκτασή του. Ο καθορισμός τους συχνά διευκολύνει τη διάγνωση της υποκείμενης πάθησης. Συνήθως η επέκταση ακολουθεί την κατεύθυνση του ρεύματος του αίματος που τα δημιουργεί. 

Η ποιότητα. Επηρεάζεται κυρίως από τη διαφορά πίεσης που υπάρχει πριν και μετά την ανωμαλία που είναι υπεύθυνη για την παραγωγή του φυσήματος. 

Η χρονική εμφάνισή του. Έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία να διαπιστωθεί αν ένα φύσημα δημιουργείται στη συστολική ή τη διαστολική φάση του καρδιακού κύκλου. 

Τα φυσήματα διακρίνονται:

Σε αθώα: Ονομάζονται τα φυσήματα τα οποία ακούγονται χωρίς να διαπιστώνεται καμία καρδιακή πάθηση. 

Οργανικά: Ονομάζονται τα φυσήματα που παρατηρούνται σε καρδιακή ή αγγειακή πάθηση, όπως οργανική στένωση, ή ανεπάρκεια μιας βαλβίδας (Βαλβιδοπάθειες) ή συγγενή ενδοκαρδιακή ή εξωκαρδιακή επικοινωνία (Καρδιοπάθειες συγγενείς).

Συστολικά φυσήματα: Είναι αυτά που ακούγονται στη συστολική φάση της καρδιάς και διακρίνονται σε ολοσυστολικά, που παρατηρούνται σε ανεπάρκεια κολποκοιλιακού στομίου (μιτροειδούς ή τριγλώχινης) και στη μεσοκοιλιακή επικοινωνία, και μεσοσυστολικά φυσήματα εξώθησης, που παρατηρούνται σε στενώσεις του στομίου της αορτής ή της πνευμονικής αρτηρίας. 

Διαστολικά φυσήματα: Είναι σχεδόν πάντοτε οργανικά και διακρίνονται σε πρώιμα, όπως στην ανεπάρκεια της αορτής, και όψιμα, όπως στη στένωση της μιτροειδούς ή της τριγλώχινης. 

Συνεχή φυσήματα. Εμφανίζονται και στις δύο φάσεις του καρδιακού κύκλου (συστολή και διαστολή) και είναι χαρακτηριστικά σε ορισμένες παθήσεις, όπως στον ανοικτό βοτάλειο πόρο (καρδιοπάθειες συγγενείς).